Szanowni Państwo,

Od 9 lipca 2018 r.  skróceniu uległ podstawowy termin przedawnienia roszczeń z obecnych 10 lat do  lat  6. 

ZMIANY DOTYCZĄCE PRZEDAWNIENIA ROSZCZEŃ

Dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej okres przedawnienia w dalszym ciągu wynosić będzie 3 lata.

Zmianie uległ także sposób liczenia okresu przedawnienia roszczeń majątkowych, w tym roszczeń związanych  z  prowadzeniem  działalności  gospodarczej  oraz  roszczeń o  świadczenia  okresowe.

Zgodnie z nowym brzmieniem przepisów koniec terminu przedawnienia przypadać będzie na ostatni dzień roku kalendarzowego, chyba że termin przedawnienia jest krótszy niż dwa lata.

W praktyce oznacza to przedłużenie okresu przedawnienia z obecnych trzech lat liczonych od dnia  wymagalności  roszczenia  o  okres,  jaki  pozostaje  od  tegoż  dnia  wymagalności roszczenia do końca roku kalendarzowego, w którym roszczenie to stało się wymagalne.

Przykład:  Wierzytelność  o  zapłatę  wynagrodzenia  za  wykonanie  robót  budowlanych  stanie  się wymagalna  10  lipca  2018  r.  Jednakże  przedawni  się  ona  nie  jak  dotychczas  10  lipca 2021 r., ale 31 grudnia 2021 r.

Do  6  lat  skrócił  się  również  termin  przedawnienia  roszczeń  stwierdzonych  już prawomocnym  orzeczeniem  właściwego  organu  (sądu,  sądu  polubownego  lub  innego  organu powołanego  do  rozstrzygania  spraw  danego  rodzaju)  lub  ugodą  stron  zatwierdzoną  przez  sąd  (zawartą  przed  sądem,  sądem  polubownym  albo  mediatorem).

Jeżeli  stwierdzone  w  jeden  z powyższych sposobów roszczenie obejmuje świadczenia okresowe, to roszczenie o świadczenie okresowe należne w przyszłości ulegnie przedawnieniu z upływem 3 lat.

DOCHODZENIE ROSZCZEŃ PRZECIWKO KONSUMENTOM

Od 9 lipca 2018 r. uległy zmianie zasady dochodzenia przedawnionych roszczeń przeciwko konsumentom.  Dotychczas  zasadą  było,  że  przedawnione  roszczenie  przeciwko  konsumentowi mogło być dochodzone zarówno przed sądem jak i pozasądowo, a dopiero na uzasadniony zarzut pozwanego  konsumenta  sąd  uwzględniał  przedawnienie  roszczenia  i  oddalał  powództwo.  Zmiany spowodują,  że  po  upływie  terminu  przedawnienia  niedopuszczalne  będzie  domaganie  się zaspokojenia  roszczeń  przysługujących  przeciwko  konsumentom  (w  tym  zasądzenia  przez sąd).

Jedynie  w  szczególnych  przypadkach  sąd  będzie  mógł  nie  uwzględnić  upływu  terminu przedawnienia roszczenia przysługującego przeciwko konsumentowi, jeżeli wymagają tego względy słuszności,  przy  czym  korzystając  z  tego  uprawnienia  sąd  winien  rozważyć  w  szczególności  i)  długość  terminu  przedawnienia,  ii)  długość  okresu  od  upływu  terminu  przedawnienia  do  chwili dochodzenia  roszczenia  oraz  iii)  charakter  okoliczności,  które  spowodowały  niedochodzenie roszczenia  przez  uprawnionego,  w  tym  wpływ  zachowania  zobowiązanego  na  opóźnienie uprawnionego w dochodzeniu roszczenia.

Omówione  zmiany  oznaczają,  że  w  praktyce  zupełnie  nieopłacalne  stanie  się  dochodzenie przed  sądem  przedawnionych  roszczeń  przeciwko  konsumentom  przez  duże  podmioty windykacyjne. 

STOSOWANIE

Nowe  przepisy  znajdą zastosowanie zarówno do: 

1. roszczeń powstałych po 9 lipca 2018 r.;

2. roszczeń  powstałych  przed  9  lipca  2018  r.,  co  do  których  termin  przedawnienia  jeszcze  nie upłynął.

W  stosunku  do  roszczeń  powstałych  przed  9  lipca  2018  r.,  które  nie  przedawniły  się  w  tym  dniu, od 9 lipca 2018 r. znajdą zastosowanie znowelizowane przepisy Ustawy.

W  praktyce  oznacza  to,  że  jeżeli  nowy  termin  przedawnienia  będzie  krótszy  niż  dotychczasowy (chodzi  tu  zwłaszcza  o  roszczenia  objęte  na  starych  zasadach  terminem  10-letnim,  po  nowelizacji  6-letnim),  jego  bieg  rozpoczyna  się  na  nowo  od  9  lipca  2018  r.  Jednakże  w  przypadku, gdy  upływ terminu  przedawnienia  na dotychczasowych  zasadach  (okres  10  lat)  miałby  nastąpić  wcześniej,  to przedawnienie następuje z upływem tego wcześniejszego terminu.

Przykład: Roszczenie stało się wymagalne 1 lipca 2016 r. Dnia 1 lipca 2026 r. upłynąłby 10  – letni termin  przedawnienia  na  podstawie  dotychczasowych  przepisów.  Zgodnie  z  przepisami intertemporalnymi,  od  9  lipca  2018  r.  rozpocznie  swój  bieg  nowy  6-letni  termin przedawnienia. Z dniem 31 grudnia 2024 r. upłynie termin przedawnienia tego roszczenia.

Przykład: Roszczenie stało się wymagalne 1 lipca 2013 r. Dnia 1 lipca 2023 r. upłynąłby 10 – letni termin  przedawnienia  na  podstawie  dotychczasowych  przepisów.  Zgodnie  z  przepisami intertemporalnymi,  od  9  lipca  2018  r.  rozpocznie  swój  bieg  nowy  6-letni  termin przedawnienia,  jednakże  upływ  terminu  przedawnienia  w  tym  przypadku  nastąpi  z wcześniejszym terminem 1 lipca 2023 r.